Bệnh đạo ôn là một trong các loại bệnh gây nguy hiểm nhất trên cây lúa. Khi có bệnh đạo ôn xảy ra trên diện rộng thì thiệt hại đến năng xuất và sản lượng sẽ rất lớn. Tác nhân gây bệnh có thể tấn công mọi giai đoạn của cây lúa; có thể bắt đầu từ giai đoạn mạ thì gọi là bệnh đạo ôn lá . Bệnh có thể gây hại trên cổ lá nên gọi là thối cổ lá, nếu nó gây hại trên cổ bông nên gọi là bệnh đạo ôn cổ bông làm lem lép hạt; đôi khi bệnh có thể gây vỏ hạt lúa. Bệnh nặng sẽ có thể làm mất trắng nếu bà con nông dân không phát hiện sớm và trừ bệnh kíp thời
Bệnh đạo ôn và phương pháp phòng trừ đạo ôn trên lúa
Triệu chứng của bệnh đạo ôn
Bệnh hại ở các bộ phận trên cây nhưng rõ nhất trên lá, trên cổ bông, và đặc biệt trên đốt thân.
- Trên lá của cây lúa: ban đầu là những chấm nhỏ có màu xám nhạt. Về sau vết bệnh phát triển dần thì có dạng là hình thoi, rộng ở phần giữa, có thể nhọn ở 2 đầu,phần bệnh có màu xám tro, xung quanh có màu nâu, phần tiếp giáp với phần khỏe thì có màu nâu hoặc nâu nhạt. Khi bệnh nặng các vết bệnh nối lại với nhau làm cho lá bị cháy, nơi mà ruộng bị nhiễm nặng thì có thể bị cháy trụi hoàn toàn, khiến cho rễ cây có thể hư hại và cây lúa không còn có thể hồi phục.
- Trên đốt của thân: khu vực bệnh có màuhơi nâu bao quanh đốt thân làm đốt cây bị khô và cây bị teo lại. Các đốt thân gần gốc bị mục ra là gốc lúa có thể bị gây hậu quả gãy đổ.
- Cổ bôn: vết bệnh ban đầu có thể là một chấm nhỏ màu đen đoạn trên lá về sau lớn dần thì có thể làm cho cây lúa bị cổ bông héo, bông lúa trắng.
- Trên hạt: Vết bệnh khôngthể xác định chính xác, có màu nâu hoặc là nâu xám. Nấm đen ký sinh ở vỏ lúa và có thể ở cả trong hạt. Hạt giống bị bệnh là nguồn lây bệnh chính truyền bệnh sang vụ sau.
Phương pháp phòng trừ đạo ôn trên cây lúa
- Giữ mực nước đầy đủ ở trên mặt ruộng tùy theo nhu cầu nước theo từng giai đọan (4-6cm) của cây lúa, không để ruộng khô nước khi đạo ôn có thể xảy ra.
- Cần thăm đồng ở mức thường xuyên, phát hiện kịp thời khi bệnh vừa mới xuất hiện.
- Đối với bệnh đạo ôn cổ lá, cổ bông, bà con cần theo dõi sát sao thời gian lúa trổ. Ruộng đạo ôn lá lúa đã chữa trị khỏi thì ruộng đó có thể sẽ bị bệnh đạo ôn cổ lá và có thể là cả cổ bông, do đó bước vào bắt đầu sắp trổ đều phải phun thuốc cho ruộng lúa.
- Chú ý bà con tuân thủ nguyên tắc 4 đúng khi phun:Đúng thuốc, đúng lúc, đúng cách và đúng liều lượng; Những ruộng bị đạo ôn lá nặng nên ngắt bỏ lá bệnh đem tiêu hủy trước lúc phun và phun lại sau 4-5 ngày. Trong thời gian sau phun khoảng 3-4 giờ.
