Ngài gạo hại cây trồng và cách phòng trừ

Ngài gạo, “kẻ thù thầm lặng” của nhà nông, đang âm thầm tàn phá mùa màng và gây thiệt hại nặng nề cho nền nông nghiệp. Vậy làm thế nào để nhận biết và đối phó với loài sâu hại nguy hiểm này? Đọc ngay bài viết dưới đây của Airnano để tìm hiểu chi tiết về ngài gạo, từ đặc điểm cho đến các biện pháp phòng trừ hiệu quả, giúp bảo vệ mùa màng và nâng cao năng suất cây trồng.

Đặc điểm và Vòng đời của ngài gạo

Ngài gạo, tên khoa học là Corcyra cephalonica, là một loài sâu hại phổ biến trên toàn cầu, gây thiệt hại nghiêm trọng cho các loại ngũ cốc, hạt và củ.

Ngài gạo trưởng thành có kích thước từ 2 đến 3,5 mm, màu nâu đỏ hoặc đen. Cánh trước của chúng có các sọc ngang.

Vòng đời: Ngài gạo trải qua bốn giai đoạn chính: trứng, ấu trùng, nhộng và trưởng thành.

• Trứng: Mỗi con ngài cái có thể đẻ từ 100 đến 300 trứng, thường được đẻ trực tiếp lên hoặc gần thực phẩm.
• Ấu trùng: Ấu trùng có màu trắng, dài khoảng 4-5 mm, và có hình dáng cong. Giai đoạn này kéo dài từ 3 đến 7 tuần, phụ thuộc vào nhiệt độ và điều kiện môi trường.
• Nhộng: Giai đoạn nhộng kéo dài từ 1 đến 2 tuần, trong đó ấu trùng chuyển thành ngài trưởng thành.
• Trưởng thành: Ngài trưởng thành sống khoảng 2 đến 3 tháng. Chúng có khả năng bay nhưng thường di chuyển bằng cách bò.

Ngài gạo thích ăn các loại ngũ cốc như gạo, lúa mì, bắp, và các sản phẩm từ bột mì. Chúng cũng có thể ăn các loại thức ăn khô khác như bánh mì, bột, và các sản phẩm làm từ ngũ cốc khác.

Ngài gạo phát triển tốt ở nhiệt độ từ 20 đến 35 độ C và độ ẩm cao. Chúng thường xuất hiện ở các kho lương thực, nhà máy chế biến thực phẩm và cả trong các gia đình.

Dấu hiệu nhận biết sự xuất hiện của ngài gạo trên cây

Dưới đây là các dấu hiệu nhận biết sự xuất hiện của ngài gạo trên cây:

• Lỗ đục: Các lỗ nhỏ li ti trên bề mặt hạt, quả hoặc củ là dấu hiệu rõ ràng nhất của sự tấn công của ngài gạo. Ấu trùng đục vào bên trong để ăn và phát triển, để lại các lỗ đục này.
• Chất thải: Xung quanh lỗ đục hoặc trên bề mặt hạt, quả, củ có thể thấy các hạt phân nhỏ li ti của ấu trùng ngài gạo.
• Mạng nhện: Trong một số trường hợp, ấu trùng ngài gạo có thể tạo ra mạng nhện mỏng để bảo vệ chúng khi di chuyển giữa các hạt hoặc củ.
• Biến dạng: Hạt, quả hoặc củ bị tấn công có thể bị biến dạng, méo mó hoặc teo tóp do ấu trùng ăn bên trong.

• Héo úa: Cây trồng bị ngài gạo tấn công có thể bị héo úa, vàng lá hoặc kém phát triển do ấu trùng ăn vào các bộ phận quan trọng như rễ, thân hoặc củ.
• Rụng lá/quả: Cây trồng có thể bị rụng lá, quả non hoặc quả chín sớm do sự tấn công của ngài gạo.
• Xuất hiện ngài trưởng thành: Trong một số trường hợp, có thể quan sát thấy ngài gạo trưởng thành bay xung quanh cây trồng hoặc đậu trên lá.

Tác hại của ngài gạo đối với cây trồng

Ngài gạo không kén chọn thức ăn, chúng có thể tấn công và gây hại trên nhiều loại cây trồng khác nhau, bao gồm:

• Ngũ cốc: Lúa, ngô, lúa mì, kê, cao lương,…
• Hạt: Đậu phộng, đậu nành, đậu xanh, mè,…
• Củ: Khoai lang, khoai tây, sắn,…
• Các loại nông sản khác: Bánh kẹo, bột mì, trái cây sấy khô,…

Giai đoạn gây hại chính của ngài gạo là ấu trùng. Sau khi nở từ trứng, ấu trùng sẽ đục khoét vào bên trong hạt, quả hoặc củ để ăn và phát triển. Chúng ăn các phần dinh dưỡng của hạt, củ, để lại những đường hầm và chất thải bên trong.

Ảnh hưởng đến năng suất và chất lượng nông sản:

• Giảm năng suất: Hạt, quả, củ bị ngài gạo tấn công thường bị giảm trọng lượng, kích thước và số lượng. Điều này dẫn đến giảm năng suất cây trồng một cách đáng kể.
• Giảm chất lượng: Nông sản bị ngài gạo tấn công thường có chất lượng kém, bị nhiễm bẩn bởi chất thải của ấu trùng, dễ bị nấm mốc và vi khuẩn xâm nhập.
• Mất giá trị thương phẩm: Nông sản bị hư hỏng hoặc giảm chất lượng sẽ khó tiêu thụ hoặc chỉ bán được với giá thấp, gây thiệt hại kinh tế cho người nông dân.

Biện pháp phòng trừ ngài gạo gây hại cây trồng hiệu quả

Để bảo vệ mùa màng và giảm thiểu thiệt hại do ngài gạo gây ra, bà con nông dân cần áp dụng các biện pháp phòng trừ tổng hợp, kết hợp nhiều phương pháp khác nhau để đạt hiệu quả cao nhất.

• Vệ sinh đồng ruộng: Thường xuyên vệ sinh đồng ruộng, thu gom và tiêu hủy tàn dư cây trồng sau khi thu hoạch. Điều này giúp loại bỏ nơi trú ẩn và nguồn thức ăn của ngài gạo.
• Luân canh cây trồng: Không nên trồng liên tục các loại cây cùng họ bị ngài gạo ưa thích trên cùng một diện tích. Luân canh với các loại cây khác sẽ giúp cắt đứt vòng đời của sâu hại.
• Thời vụ gieo trồng: Gieo trồng đúng thời vụ khuyến cáo để cây trồng phát triển khỏe mạnh, tăng khả năng chống chịu sâu bệnh.
• Chăm sóc cây trồng: Bón phân cân đối, tưới nước đầy đủ và thường xuyên kiểm tra đồng ruộng để phát hiện sớm sự xuất hiện của ngài gạo.

• Sử dụng thiên địch: Ong mắt đỏ Trichogramma là thiên địch tự nhiên của ngài gạo. Chúng ký sinh trên trứng ngài gạo, giúp giảm đáng kể mật độ sâu hại.
• Bẫy pheromone: Bẫy pheromone chứa hormone giới tính của ngài gạo, giúp thu hút và tiêu diệt ngài gạo đực, giảm khả năng giao phối và sinh sản của chúng.
• Chế phẩm sinh học: Một số chế phẩm sinh học chứa vi khuẩn Bacillus thuringiensis (Bt) có khả năng tiêu diệt ấu trùng ngài gạo, an toàn cho môi trường và sức khỏe con người.

Kết luận

Hy vọng rằng với những chia sẻ từ Airnano, bà con nông dân sẽ ứng dụng hiệu quả các biện pháp phòng trừ ngài gạo, nâng cao năng suất và chất lượng nông sản. Đồng thời, cùng nhau phát triển nền nông nghiệp bền vững và an toàn. Chúc bà con luôn bội thu và thành công!

Thông tin liên hệ:

• Địa chỉ trụ sở chính: 50 Nguyễn Hữu Thọ, Phường Xuân Phú, Thành phố Huế
• Chi nhánh Kiên Giang: A15 - 22A Đường Số 5, Tp. Rạch Giá, Kiên Giang
• Chi nhánh Đồng Nai: ĐT 765, Ấp Bể Bạc, Xã Xuân Đông, Cẩm Mỹ, Đồng Nai
• Chi nhánh Sóc Trăng: 258 QL1A, Ấp Đại, Mỹ Xuyên, Sóc Trăng
• Hotline: 0989.75.6688 - 091.555.8888
• Website: https://airnano.vn/
• Facebook: https://www.facebook.com/AirnanoMayBayNongNghiepVietNam
• Email: contact@airnano.vn