KHUYẾN MÃIBệnh muỗi hành trên lúa là một thách thức mà người nông dân phải đối mặt. Chúng có khả năng làm giảm năng suất và chất lượng của cây lúa, đặc biệt là bằng cách chặn đứng quá trình ra hoa và làm lép bông. Để giúp đối phó với vấn đề này, Airnano muốn chia sẻ thông tin chi tiết và cung cấp những giải pháp đặc trị hiệu quả nhất để bảo vệ mùa màng của bà con nông dân qua bài viết sau.
Đặc điểm của loài muỗi hành
Muỗi hành, loài gây hại cho cây lúa, có đặc điểm và chu kỳ sinh học như sau:
Vòng đời
- Trứng: thon dài, mới đẻ có màu trắng, trước khi nở có màu vàng. Muỗi cái đẻ rải rác ở lá thìa, phiến hay bẹ lá, từng quả một hay thành nhóm 3 – 4 quả.
- Sâu non: giống như dòi, mình dẹt, màu trắng sữa, dài 4 – 5mm. Giai đoạn ấu trùng có 3 – 4 tuổi.
- Nhộng: màu hồng, dài 4-5mm, nằm trong ống hành.
- Trưởng thành: giống như muỗi nhà, sải cánh dài 3 – 5mm, muỗi cái bụng màu đỏ nhạt, muỗi đực nhỏ hơn muỗi cái, màu nâu vàng, râu 10 đốt.
Tập tính sinh hoạt và gây hại
- Muỗi trưởng thành hoạt động (giao phối, đẻ trứng) mạnh về đêm, sức bay yếu nên tầm gây hại hạn chế trong khu vực giới hạn, bị dẫn dụ bởi ánh sáng.
- Muỗi cái đẻ 100 – 200 trứng.
- Ấu trùng muỗi hành là giai đoạn gây hại chính. Ấu trùng mới nở chui vào bẹ lá non, đục vào nõn, ăn phần mô mềm và hút nhựa cây làm cho đọt lúa se lại, không phát triển được, lúa còi cọc, đẻ nhánh nhiều, giảm năng suất.
Điều kiện phát sinh, phát triển của muỗi hành
Độ ẩm cao là môi trường lý tưởng cho muỗi hành. Những ngày có mưa nhỏ, sương mù hoặc trời nhiều mây làm tăng khả năng sinh sản và phát triển của chúng. Nhiệt độ từ 26 đến 30 độ C, cộng với độ ẩm từ 85% đến 95%, cũng là điều kiện thuận lợi cho sự sống của muỗi hành.
Muỗi hành thường tấn công nhiều hơn ở các ruộng mạ nước và các khu vực trũng gần ao, mương, máng. Các giai đoạn nhạy cảm của cây lúa như lúc mới cấy, hồi xanh và đang đẻ nhánh thường bị tấn công nặng hơn so với giai đoạn đòng – trổ.
Đất giàu dinh dưỡng, đặc biệt là với lượng phân đạm cao và ít phân lân, cũng làm tăng khả năng phát triển của muỗi hành.
Sự hiện diện của các thiên địch, như ong ký sinh, có thể ảnh hưởng đến mật độ của muỗi hành. Sử dụng thuốc trừ sâu thường xuyên, đặc biệt là vào giai đoạn đầu của cây lúa, có thể làm giảm số lượng các thiên địch và làm tăng sự phát triển của muỗi hành.
Cách gây hại của muỗi hành trên cây lúa
Muỗi hành là loài gây hại cho cây lúa từ giai đoạn mạ đến trước khi cây bắt đầu đòng. Chúng gây tổn thương bằng cách đẻ trứng và tạo ra sâu non.
Sâu non của muỗi hành thường di chuyển lên phần giữa của bẹ và thân cây lúa, sau đó xâm nhập vào điểm sinh trưởng của cây. Tại đây, sâu non gặm và phá cây lúa, thải ra chất độc từ nước miếng của chúng. Kết quả là gốc bẹ của cây lúa bị phồng to và rỗng bên trong.
Các đọt lúa bị tấn công bắt đầu phát triển không đồng đều, biến thành các ống giống lá hành có màu trắng nhạt, rộng khoảng 1cm và dài từ 10 đến 30cm. Đầu của ống hành thường bị bít kín bởi mô lá.
Kết quả là, các tép lúa bị hại không phát triển bông (gié), nhưng cây có thể bắt đầu mọc chồi mới để cố gắng bù đắp thiệt hại. Đây là cách muỗi hành gây hại và ảnh hưởng tiêu cực đến năng suất của cây lúa.
Cây lúa bị muỗi hành gây hại có những triệu chứng gì?
Cây lúa bị muỗi hành gây hại có những triệu chứng sau:
Chồi lúa:
- Chồi lúa bị muỗi hành tấn công sẽ mọc dài ra và phình to ở phần đầu, trông giống như cọng hành.
- Bẹ lá non nhất của chồi bị biến dạng thành ống dài, phiến lá chỉ là một mảnh nhỏ ở đầu ống.
- Chồi lúa bị muỗi hành thường không phát triển được thành bông hoặc cho bông lép.
Cây lúa:
- Cây lúa bị muỗi hành thường lùn, còi cọc, đẻ nhánh nhiều.
- Lá lúa xanh thẫm, ngắn và dựng đứng.
- Bông lúa bị muỗi hành thường nhỏ, lép, hạt lúa nhẹ.
Muỗi hành hại lúa gây ra những hậu quả gì?
Muỗi hành gây hại lúa có thể dẫn đến những hậu quả nghiêm trọng đối với cây lúa và sản lượng nông nghiệp. Các hậu quả chính bao gồm:
- Muỗi hành tấn công vào cây lúa từ giai đoạn mạ đến trước khi cây đòng, gây ra sự phồng to và rỗng bên trong gốc bẹ cây. Điều này ảnh hưởng đến khả năng hấp thụ dinh dưỡng của cây và dẫn đến sự suy yếu của cây lúa, làm giảm năng suất của vụ mùa.
- Các tép lúa bị tấn công bởi muỗi hành không thể phát triển bông (gié), làm giảm số lượng bông và hạt lúa cuối cùng. Điều này ảnh hưởng trực tiếp đến sản lượng và chất lượng của lúa.
- Sâu non của muỗi hành xâm nhập vào các điểm sinh trưởng của cây lúa, gặm và phá các mô lá, gây ra các ống giống lá hành không đều và biến dạng. Cây lúa sẽ suy yếu và không thể phát triển đúng cách.
- Nếu không kiểm soát được muỗi hành, chúng có thể gây thiệt hại nghiêm trọng không chỉ cho vụ mùa hiện tại mà còn ảnh hưởng đến vụ mùa sau do sự gia tăng số lượng muỗi hành trong môi trường.
- Việc bị tấn công bởi muỗi hành làm giảm năng suất và chất lượng của lúa, ảnh hưởng tiêu cực đến sản xuất nông nghiệp và thu nhập của nông dân.
Vì vậy, để đạt được năng suất và chất lượng cao trong canh tác lúa, việc kiểm soát muỗi hành là rất quan trọng và cần được thực hiện một cách hiệu quả.
Các biện pháp phòng trừ, xử lý muỗi hành gây hại trên lúa hiệu quả
Để phòng trừ muỗi hành gây hại trên cây lúa, bà con có thể áp dụng các biện pháp sau đây:
Biện pháp canh tác
- Điều chỉnh độ ẩm trong môi trường canh tác lúa là điểm khởi đầu quan trọng. Tránh tạo ra môi trường ẩm ướt quá mức bằng cách kiểm soát tưới nước và thoát nước hiệu quả. Đặc biệt cần chú ý trong những giai đoạn quan trọng của cây lúa như khi đang mọc, chồi xanh và đẻ nhánh.
- Tránh sử dụng các khu vực trũng nước, đặc biệt là gần các nguồn nước như ao, mương, máng, nơi muỗi hành có thể sinh sống và phát triển dễ dàng.
- Áp dụng các biện pháp sinh học như sử dụng thiên địch tự nhiên của muỗi hành, chẳng hạn như loài ong ký sinh, để kiểm soát sự gia tăng quá mức của muỗi hành.
- Sử dụng thuốc trừ sâu hiệu quả và phân bón theo chỉ định để tạo môi trường không thuận lợi cho sự sống và phát triển của muỗi hành.
- Theo dõi sự phát triển của muỗi hành và sự tổn thương trên cây lúa để đưa ra các biện pháp can thiệp kịp thời. Điều này bao gồm kiểm tra cây lúa thường xuyên và quan sát các dấu hiệu của sâu non.
- Loại bỏ các phần cây lúa bị nhiễm sâu non để ngăn chặn sự lây lan của muỗi hành và giảm thiểu thiệt hại cho cây lúa.
Biện pháp sinh học
- Sử dụng các loại thiên địch: Nhện đỏ, bọ rùa, ong ký sinh… là những loại thiên địch có khả năng tiêu diệt muỗi hành hiệu quả.
- Thả bọ muỗm (bọ rùa vàng): Bọ muỗm là một loại côn trùng ăn thịt có khả năng tiêu diệt trứng và ấu trùng muỗi hành.
- Sử dụng nấm Beauveria bassiana: Nấm Beauveria bassiana là một loại nấm có khả năng ký sinh trên muỗi hành, gây bệnh và tiêu diệt chúng.
Ngoài ra, để tối ưu hóa việc bón phân và phòng trừ sâu bệnh trên ruộng lúa,bà con nông dân có thể sử dụng máy bay không người lái DJI T40 trong nông nghiệp. Thiết bị này với bình chứa dung tích lên đến 40 lít và tải trọng lên đến 50kg, đem lại hiệu quả cao và tiêu biểu cho sự tiến bộ trong nông nghiệp hiện đại.
DJI T40 có thiết kế nhỏ gọn và linh hoạt, giúp dễ dàng di chuyển và vận hành trên ruộng lúa. Đây không chỉ giảm bớt công sức lao động mà còn tối ưu hóa thời gian và tăng lợi nhuận cho nông dân.
Việc sử dụng máy bay không người lái trong việc bón phân và phòng trừ sâu bệnh là một bước tiến quan trọng trong việc nâng cao năng suất và chất lượng của nông sản, đồng thời giảm thiểu các công đoạn đòi hỏi sự can thiệp thủ công.
Kết luận
Dựa trên những thông tin đã chia sẻ, Airnano mong rằng quý vị đã có được những kiến thức quan trọng về bệnh muỗi hành trên lúa cũng như các biện pháp phòng ngừa hiệu quả. Thông qua việc áp dụng những biện pháp này, sẽ giúp cải thiện sức khỏe và nâng cao năng suất của cây trồng, đồng thời mang lại kết quả tích cực cho bà con trồng lúa.
Thông tin liên hệ:
- Địa chỉ trụ sở chính: 50 Nguyễn Hữu Thọ, Phường Xuân Phú, Thành phố Huế
- Chi nhánh Kiên Giang: A15 - 22A Đường Số 5, Tp. Rạch Giá, Kiên Giang
- Chi nhánh Đồng Nai: ĐT 765, Ấp Bể Bạc, Xã Xuân Đông, Cẩm Mỹ, Đồng Nai
- Chi nhánh Sóc Trăng: 258 QL1A, Ấp Đại, Mỹ Xuyên, Sóc Trăng
- Hotline: 0989.75.6688 - 091.555.8888
- Website: https://airnano.vn/
- Facebook: https://www.facebook.com/AirnanoMayBayNongNghiepVietNam
- Email: contact@airnano.vn
