KHUYẾN MÃICây lúa là một trong những cây lương thực quan trọng nhất của Việt Nam, đóng vai trò chủ đạo trong nền kinh tế và đời sống của người dân. Tuy nhiên, trong những năm gần đây, cây lúa đang phải đối mặt với một kẻ thù nguy hiểm mới – sâu đục bẹ lúa.
Để ngăn chặn và kiểm soát loại sâu đục bẹ lúa gây hại, hãy cùng Airnano khám phá những thông tin bổ ích trong bài viết dưới đây.
Đặc tính sinh học của sâu đục bẹ lúa
Sâu đục bẹ lúa hay còn được gọi với cái tên sâu phao đục bẹ, là một trong những kẻ thù nặng nề nhất của lúa, với cơ thể non màu xanh trong suốt và đầu màu vàng nâu.
Chúng trải qua vòng đời từ 28 đến 42 ngày, bắt đầu từ trứng trong 3-5 ngày, qua giai đoạn sâu non kéo dài 20-30 ngày, và cuối cùng là nhộng trong 5-7 ngày trước khi trở thành sâu trưởng thành sống từ 2-4 ngày.
Giai đoạn sâu non, chúng thường gặm nhấm lá lúa, tạo ra những lỗ nhỏ. Khi lớn hơn, chúng có thể cắn đứt cả lá lúa hoặc hại đến cây mạ. Chúng hoạt động mạnh vào ban đêm và thậm chí cả những ngày mưa phùn, râm mát.
Sâu phao thường hóa nhộng ở những chỗ khe nứt gần gốc lúa. Chúng gây hại nặng nề nhất trong giai đoạn lúa mạ và khi lúa đang nhánh. Sự phát triển nhanh chóng của sâu phao có thể lan từ ruộng này sang ruộng khác, và tình trạng trở nên tồi tệ hơn khi trời mưa nhiều, làm ruộng lúa ngập úng.
Sâu đục bẹ lúa xuất hiện và phát sinh trong điều kiện nào?
Sâu phao đục bẹ có thể xuất hiện và phát sinh quanh năm, nhưng thường gây hại nặng vào vụ lúa Đông Xuân khi điều kiện trên đồng có nhiều nước.
Điều kiện thuận lợi cho sâu phao đục bẹ phát sinh:
- Nhiệt độ: Sâu phao đục bẹ phát triển tốt nhất ở nhiệt độ từ 25-30°C.
- Độ ẩm: Sâu phao đục bẹ thích môi trường ẩm ướt, với độ ẩm trên 80%.
- Lượng mưa: Mưa nhiều, nước ngập trên ruộng tạo điều kiện thuận lợi cho sâu phao đục bẹ phát sinh và phát triển mạnh.
- Cây lúa: Sâu phao đục bẹ thường gây hại nặng trên lúa mọc dầy, lúa cấy dặm, lúa bị rầy nâu, bệnh đạo ôn.
- Kỹ thuật canh tác: Bón phân đạm quá nhiều, không bón lót, sạ dày, cấy dầy, lúa bị ngập nước kéo dài.
Triệu chứng gây hại của sâu đục bẹ lúa
Sâu đục bẹ lúa gây hại ở nhiều giai đoạn sinh trưởng của cây lúa, từ mạ đến lúa trưởng thành, nhưng thường gây hại nặng nhất ở giai đoạn lúa đẻ nhánh đến làm đòng.
Dưới đây là một số triệu chứng gây hại của sâu đục bẹ lúa:
Giai đoạn mạ:
- Mạ non bị cạp nhu mô, cắn thủng lá nhiều chỗ làm lá lúa bị rách răng cưa ở 2 bên mép lá, lá lúa dễ bị gãy nằm dài xuống mặt nước. Mạ bị hại nặng có thể chết khô.
Giai đoạn lúa đẻ nhánh:
- Sâu non đục vào bẹ lúa, ăn phần mô mềm bên trong, làm cho lúa bị còi cọc, vàng úa, thậm chí chết cây.
- Lá lúa non bị cuốn dọc, có màu xanh tái sẫm, dần chuyển sang màu vàng và héo khô.
- Bẹ lúa bị đục thành những đường ngoằn ngoèo, có màu nâu đen.
- Chồi lúa bị đục, làm cho lúa không đẻ nhánh hoặc đẻ nhánh kém.
Giai đoạn lúa làm đòng:
- Sâu non đục vào thân lúa, làm cho thân lúa bị yếu, dễ gãy đổ.
- Bông lúa bị lép, hạt lúa nhỏ, năng suất giảm.
Ngoài ra, sâu đục bẹ lúa còn là môi giới truyền bệnh cho cây lúa, như bệnh đạo ôn, bệnh bạc lá.
Biện pháp phòng trừ, xử lý sâu đục bẹ gây hại trên lúa hiệu quả
Để phòng trừ và xử lý sâu đục bẹ gây hại trên lúa một cách hiệu quả, có thể áp dụng một loạt các biện pháp tích hợp từ phòng ngừa cho đến can thiệp, bao gồm cả phương pháp vật lý, sinh học và hóa học. Dưới đây là một số biện pháp cụ thể:
Biện pháp vật lý
- Luân canh cây trồng: Thay đổi loại cây trồng theo mùa hoặc hàng năm để giảm sự phát triển của dân số sâu hại.
- Sử dụng giống lúa kháng sâu: Trồng các giống lúa có khả năng chống chịu hoặc ít bị ảnh hưởng bởi sâu đục bẹ.
- Quản lý nước: Điều chỉnh mức nước trong ruộng lúa một cách thích hợp để không tạo điều kiện thuận lợi cho sự phát triển của sâu.
- Tiêu diệt bọ gậy và trứng sâu: Thường xuyên kiểm tra và loại bỏ các bọ gậy và trứng sâu được đặt trên lá lúa.
Biện pháp sinh học
- Thả các loại côn trùng ăn sâu bệnh như ong parasit, bọ cánh cứng, hoặc ấu trùng của chúng vào ruộng lúa để chúng tiêu diệt sâu đục bẹ.
- Sử dụng bẫy pheromone để thu hút và bắt giữ sâu bướm trưởng thành, giảm lượng trứng được đẻ ra.
Biện pháp hóa Học
- Áp dụng thuốc trừ sâu có hiệu quả đối với sâu đục bẹ, nhưng cần lưu ý sử dụng đúng liều lượng và không lạm dụng để tránh tình trạng sâu kháng thuốc và ảnh hưởng đến môi trường.
- Phun thuốc vào thời điểm sâu bắt đầu hoạt động mạnh mẽ nhất, thường là vào buổi tối hoặc sáng sớm.
Để nâng cao hiệu quả tiêu diệt sâu phao trên những khu vực rộng lớn, việc phun thuốc một cách đồng đều và kỹ lưỡng là vô cùng quan trọng. Bằng việc áp dụng công nghệ máy bay không người lái vào công tác phun thuốc, bà con nông dân không chỉ tăng cường được khả năng kiểm soát sâu bệnh một cách hiệu quả mà còn giảm thiểu đáng kể chi phí và sức lao động.
Máy bay nông nghiệp không người lái còn mở ra cơ hội trong việc gieo trồng, mang lại sự tiện lợi và tối ưu hóa trong quy trình làm nông, từ đó cải thiện đáng kể năng suất và chất lượng cây trồng.
Sự kết hợp giữa công nghệ hiện đại và kỹ thuật canh tác truyền thống không những giúp bảo vệ môi trường mà còn mở ra hướng đi mới cho ngành nông nghiệp bền vững và thịnh vượng.
Kết luận
Hy vọng rằng qua bài viết này, các bạn đã có được những kiến thức về cách nhận biết và đối phó với sâu đục bẹ lúa, một trong những kẻ thù nguy hiểm nhất của cây lúa. Airnano tin tưởng rằng với những thông tin và giải pháp được chia sẻ, bà con nông dân sẽ có thêm nhiều phương pháp để áp dụng một cách hiệu quả, góp phần bảo vệ và nâng cao chất lượng vụ mùa.
Thông tin liên hệ:
- Địa chỉ trụ sở chính: 50 Nguyễn Hữu Thọ, Phường Xuân Phú, Thành phố Huế
- Chi nhánh Kiên Giang: A15 - 22A Đường Số 5, Tp. Rạch Giá, Kiên Giang
- Chi nhánh Đồng Nai: ĐT 765, Ấp Bể Bạc, Xã Xuân Đông, Cẩm Mỹ, Đồng Nai
- Chi nhánh Sóc Trăng: 258 QL1A, Ấp Đại, Mỹ Xuyên, Sóc Trăng
- Hotline: 0989.75.6688 - 091.555.8888
- Website: https://airnano.vn/
- Facebook: https://www.facebook.com/AirnanoMayBayNongNghiepVietNam
- Email: contact@airnano.vn
