Hiện nay, nước ta đã và đang hướng tới mô hình nông nghiệp xanh. Một mô hình nông nghiệp thân thiện với con người và môi trường. Mô hình nông nghiệp xanh hướng tới việc tái sử dụng chất thải hữu cơ từ sản xuất, bảo vệ tài nguyên, hệ sinh thái chung,…
Tuy vậy, vẫn còn một số hạn chế nên mô hình nông nghiệp xanh chưa được áp dụng rộng rãi ở nước ta. Vậy nông nghiệp xanh là gì?
Nông nghiệp xanh là gì?
Sự ra đời của hóa chất nông nghiệp đã dần làm mô hình nông nghiệp truyền thống có tác động không tốt đến môi trường và sức khỏe con người. Vì sự lạm dụng sử dụng hóa chất nông nghiệp của người nông dân.
Do đó, mô hình nông nghiệp xanh ra đời. Nông nghiệp xanh là mô hình nông nghiệp vừa đáp ứng được nhu cầu lương thực của người dân vừa không gây ảnh hưởng tới môi trường và sức khỏe.
Nông nghiệp xanh là mô hình nông nghiệp áp dụng đồng bộ các quy trình, xử lí, tái sử dụng được chất thải hữu cơ từ sản xuất nông nghiệp. Nhờ vậy, giúp bà con tiết kiệm được chi phí đầu tư, tận dụng được nguồn tài nguyên sẵn có của thiên nhiên.
Một mô hình nông nghiệp xanh phổ biến hiện nay đó là mô hình nông nghiệp hữu cơ tức là tạo ra nguồn thực phẩm hữu cơ (Không sử dụng hóa chất trong quá trình sản xuất)
Những mô hình nông nghiệp xanh phổ biến hiện nay
Mô hình nông nghiệp hữu cơ
Nông nghiệp hữu cơ là mô hình canh tác nói không với hóa chất nông nghiệp như thuốc trừ sâu, thuốc tăng trưởng,… hay phân bón hóa hóa. Mà thay vào đó người nông dân sẽ sử dụng các nguyên liệu hữu cơ như phân chuồng, phân rác nhà bếp, thiên địch,…
Một số kỹ thuật về mô hình nông nghiệp hữu cơ
- Đất trồng là yếu tố chính và cơ bản trong trồng trọt. Như vậy, để cho đất thêm màu mỡ và tơi xốp, bà con có thể áp dụng một số kỹ thuật truyền thống: luân canh, xen canh cây trồng, trồng thêm cây họ đậu, trồng đúng mùa vụ, nguyên liệu canh tác được tái sử dụng từ thiên nhiên,…
- Phân bón sử dụng từ phân chuồng được ủ từ phân vật nuôi như trâu, bò, gà, lợn hoặc phân rác nhà, mụn dừa, xơ mía … hoàn toàn từ thiên nhiên 100%.
- Khâu kiểm soát dịch bệnh: sử dụng thiên địch, lưới màn che để tránh côn trùng có hại hay sử dụng vỏ trứng, rơm rạ, để tránh ốc sên hay sâu cuốn chiếu phá hoại.
- Sử dụng các cây họ đậu để cung cấp thêm nguồn đạm tự nhiên cho cây trồng.
- Nguồn nước tưới tiêu: Nếu có điều kiện gần ao hồ, thì nên sử dụng nước ao hồ để tưới, luôn ưu tiên sử dụng nguồn nước tự nhiên nhất có thể.
Ngoài ra, có thể kết hợp thêm nuôi gia súc, gia cầm, trở thành một mô hình khép kín. Thức ăn cho vật nuôi sẽ được tái sử dụng chất thải hữu cơ từ trồng trọt, phân từ vật nuôi sẽ được ủ rồi bón cho cây trồng.
Mô hình nuôi trồng thủy canh
Trồng rau thủy canh đang là mô hình kinh doanh được nhiều người áp dụng. Với mô hình này bạn sẽ có thể thu hoạch rau sạch hằng ngày, có thể đáp ứng đủ nhu cầu của người dân về rau sạch, Tuy nhiên chi phí đầu tư ban đầu khá cao, cần kỹ thuật chăm sóc cao, sản phẩm tạo ra ít đa dạng, nhưng về lâu dài sẽ ít tốn chi phí đầu tư hơn hình thức thổ canh.
Nuôi trồng theo hình thức thủy canh là kỹ thuật nuôi trồng không cần dùng đất mà chỉ cần dùng các giá thể như trấu, xơ dừa, mụn dừa, than bùn hoặc trực tiếp vào môi trường dinh dưỡng.
Về cơ bản phương pháp này, cây trồng sẽ lấy dinh dưỡng từ dung dịch thủy canh để sinh trưởng. Chúng ta chỉ việc cung cấp chất dinh dưỡng đủ và đúng thời điểm.
Một số mô hình trồng rau thủy canh hiện nay:
- Mô hình thủy canh dạng bấc
- Mô hình thủy canh tĩnh
- Mô hình thủy canh hồi lưu
- Mô hình thủy canh nhỏ giọt
- Mô hình màng dinh dưỡng NTF – mô hình phổ biến cho nhiều nhà kinh doanh rau sạch hiện nay
- Mô hình Khí canh
Mỗi mô hình sẽ có ưu điểm và nhược điểm riêng, nhưng hiện nay mô hình thủy canh màng dinh dưỡng NTF được áp dụng rất rộng rãi cho các hộ trồng rau sạch với mục đích kinh doanh.
Với mô hình trồng rau thủy canh bạn có thể áp dụng ngay tại nhà của mình trên sân thượng hay ban công nơithoáng mát và có ánh sáng.
Ngoài ra, hiện nay nhiều hộ gia đình ở các thành phố lớn còn áp dụng hình thức nuôi trồng thủy canh khép kín hệ sinh thái trồng cây, nuôi cá. Cung cấp cho chúng ta nguồn thực phẩm sạch, đảm bảo an toàn sức khỏe cho bản thân và gia đình.
Mô hình cánh đồng mẫu lớn
Mô hình cánh đồng mẫu lớn thường áp dụng cho trồng cây lương thực như lúa mì, lúa gạo….
Về cơ bản mô hình này là liên kết các đối tượng lại với nhau trong đó có sự tham gia của Nhà nước để khắc phục các hạn chế của cuộc cách mạng xanh.
Người nông dân sẽ được hỗ trợ về máy móc (máy cày, gặt,…), kĩ thuật trồng trọt hay giúp đỡ về đầu tư định kì. Việc những cánh đồng mẫu lớn phát triển sẽ giảm diện tích đất canh tác bừa bãi, từ sự tham gia của Nhà nước sẽ đảm bảo an toàn về mặt môi trường sinh thái.
Dù chưa phải là hình thức tối ưu cho nền nông nghiệp xanh nhưng sự đa dạng về sinh thái, giảm thiểu được các mô hình canh tác dày đặc xen lẫn, ảnh hưởng đến môi trường.
Các kỹ thuật phổ biến trong mô hình này: 3 giảm 3 tăng, 1 phải 5 giảm,…
Ruộng lúa bờ hoa – mô hình vừa phát triển được nông nghiệp đa dụng vừa tận dụng hoa để điều chỉnh nguồn nước và chất lượng đất cũng như xây dựng nguồn phân tự nhiên.
Xem thêm: 3 giảm 3 tăng trong nông nghiệp là gì? Tại sao phải giảm và tăng trong nông nghiệp
Mô hình nông nghiệp kết hợp trồng trọt vs nuôi trồng thủy sản
Mô hình đã và đang được áp dụng tại các tỉnh miền Tây nước ta. Đây là mô hình khép kín, sáng tạo từ mô hình nông nghiệp hữu cơ.
Vậy nó khép kín và sáng tạo như thế nào?
Kỹ thuật nuôi chung ở đây là tận dụng và tái sử nguồn nguyên liệu hữu cơ sẵn có.
Các nguồn thực vật từ trồng trọt sẽ được tận dụng làm thức ăn cho thủy sản hoặc làm phân đắp, bón vào ao hồ nuôi tôm, cá…
Ngược lại, thì nguồn chất thải từ thủy sản sẽ được xử lý để đưa vào canh tác trồng trọt
Với hình thức này sẽ giúp bà con tiết kiệm được nhiều chi phí hơn trong quá trình sản xuất, kỹ thuật đơn giản. Tuy nhiên cần nhiều công sức hơn.
Du lịch gắn với nông nghiệp xanh
Hiện nay, tận dụng được vẻ đẹp, mới lạ của nhiều mô hình nông nghiệp hiện đại, dịch vụ du lịch trong ngành nông nghiệp được ra đời.
Ở nước ta, nhiều địa phương đang triển khai mô hình này khá nhiều bởi vừa đem lại được kinh tế từ việc cung cấp lương thực vừa thu lợi nhuận từ dịch vụ du lịch. Qua đó, góp phần cải thiện đời sống cho người dân hơn, đặc biệt các địa phương ở vùng núi.
Một số nơi du lịch nông nghiệp nổi tiếng ở nước ta.
Miền Bắc:
- Tour trải nghiệm tham quan nông trường ở Mộc Châu.
- Ngắm ruộng bậc thang, tham quan bảng làng ở Hòa Bình, Sơn La
- Ruộng bậc thang Mù Căng Chải – Yên Bái.
- Đồi chè Thái Nguyên.
Miền Trung:
- Làng rau Trà Quế
- Làng rau An Mỹ
- Làng chài cù lao Chàm
- Làng bắp Cẩm Nam.
Miền Nam:
Miền tây đặc sản là du lịch miệt vườn.
Du khách có thể tham quan vườn cây ăn trái, thưởng thức quả chín cây cũng như mua trái cây về làm quà tặng.Một số địa điểm du lịch nông nghiệp nổi tiếng như Cồn Sơn Cần Thơ, chợ nổi Cái Răng, bến Ninh Kiều,…
Ngoài ra cũng không nên bỏ qua trải nghiệm du lịch ở An Giang với làng nghề truyền thống làng nghề lưỡi câu Phú Hòa, làng dệt thổ cẩm Châu Phong, làng nghề se nhang Bình Đức, làng nghề mộc Chợ Thủ, làng nghề đường thốt nốt An Phú…
Nền nông nghiệp xanh mang lại cho ta và môi trường những gì?
Do hạn chế tối đa sử dụng hóa chất nông nghiệp, đồng thời tái sử dụng chất thải từ nông nghiệp vào quá trình sản xuất
Lợi ích mà nông nghiệp xanh mang lại:
- Giảm phát thải và tác động của hóa chất độc hại.
- Bảo vệ môi trường và sức khỏe con người: sẽ không còn tình trạng vỏ bao bì hóa chất rơi vãi ra ngoài môi trường hay chất thải dư thừa làm ô nhiễm nguồn nước.
- Tạo ra sản phẩm sạch đảm bảo an toàn sức khỏe.
- Hệ sinh thái được cân bằng và duy trì đa dạng sinh học: việc hạn chế sử dụng hóa chất sẽ giúp ổn định hệ vi sinh vật có lợi trong đất, làm cây phát triển theo chiều hướng tự nhiên hơn.
Hạn chế của nông nghiệp xanh
Nông nghiệp xanh có một số hạn chế:
- Do còn khá mới lạ, chưa được phổ biến và áp dụng rộng rãi. Do đó, nhiều bà con nông dân vẫn đang loay hoay tìm hiểu chứ chưa đưa vào áp dụng được.
- Tốn nhiều công sức và thời gian hơn phương pháp thông thường. Nhờ vậy chất lượng sẽ được đảm bảo hơn.
- Giá thành sản phẩm được sản xuất từ mô hình nông nghiệp xanh có cao hơn so với sản phẩm thông thường.
Kết luận
Mô hình nông nghiệp xanh đang được nhiều nước trên toàn thế giới hướng đến. Nước ta cũng đã và đang đưa vào áp dụng rộng rãi ở nhiều tỉnh thành. Và có nhiều kết quả khả quan, từng bước hướng đến phát triển nền nông nghiệp xanh – sạch. Đưa nông nghiệp nước bay cao bay xa trên thế giới!
Qua bài viết này Airnano chúng tôi hi vọng giúp bạn hiểu rõ hơn Nông nghiệp xanh là gì? Cũng như một số kiến thức cơ bản về nông nghiệp xanh.
